برای دیدن محتوای سایت روی دکمه دسته بندی کلیک بفرمایید
یائسگى، یعنى زمانى که قاعدگىهاى یک خانم براى همیشه متوقف مىگردد و یک روند طبیعى بالا رفتن سن مىباشد. بیش از 80 درصد خانمها در طى دوران یائسگى هیچ مشکلى را احساس نمىکنند و یا اینکه فقط دچار مشکلات اندکى مىگردند، اما بعضى از خانمها در این مواقع گرفتار مشکلات شدیدى مىشوند که در زندگى روزمره آنها اختلال ایجاد مىکند. یائسگى معمولاً در سنین بین 45 تا 55 سالگى رخ مىدهد، گرچه بعضى از خانمها از مدتها قبل و یا مدتها بعد از این زمان دچار علایم آن مىگردند. سیگار کشیدن مىتواند باعث شود که یائسگى زودتر در خانمها ایجاد شود. اگر خانمى به مدت حداقل 6 ماه پریود (عادت ماهانه)نداشته باشد و هیچ علت خاصى نیز براى این وضعیت وجود نداشته باشد، این خانم را بعنوان یائسه در نظر مىگیرند. زود یائسه شدن ویا دیر یائسه شدن مىتواند بصورت ارثى در بعضى خانوادهها وجود داشته باشد.
علل ایجاد یائسگى
وقتى که سن خانمها بالاتر مىرود، تخمدانهاى آنها به تدریج از فعالیتشان کم مىشود و مقادیر کمترى از هورمون جنسى استروژن ترشح مىکنند. بر اثر کاهش میزان هورمون استروژن در بدن، یائسگى رخ مىدهد. وقتى هورمون استروژن کاهش مىیابد، غده هیپوفیز شروع به ترشح مقادیر بیشترى از هورمونFSH مىکند تا بدینوسیله باعث شود که تخمدانها تحریک شوند. اکثر علایم و مشکلاتى که در هنگام یائسگى براى خانمها ایجاد مىشود به علت کاهش هورمون استروژن و افزایش هورمون FSHبوجود مىآید. این موارد در هنگامى که یائسگى در سنین پایینتر ایجاد مىشود و یا اینکه بطور ناگهانى ایجاد مىشود شدیدتر مىباشد. یائسگى ناگهانى مىتواند بر اثر عمل جراحى برداشتن تخمدانها و یا استفاده از شیمىدرمانى و یا رادیو تراپى که به تخمدانها آسیب مىرساند، ایجاد شود.
علائم یائسگى
علائم یائسگى مىتوانند ازپنج سال قبل از اینکه قاعدگىها متوقف شوند شروع شده و به مدت یک یا دو سال باقى بمانند. در بسیارى از خانمها، اولین علامت یائسگى، بىنظم شدن قاعدگىهایشان مىباشد. خونریزیهاى قاعدگى ممکن است شدیدتر شوند. افزایش هورمون FSH در بدن مىتواند باعث بروز مشکلاتى در یائسگى شود که عبارتند از:
گُر گرفتگى: سر، سینه و بازوها در هنگام گُرگرفتگى، داغ و قرمز مىشوند که از چند دقیقه تا حدود یک ساعت مىتواند طول بکشد.
عرق ریزش شدید: این وضعیت بیشتر در شبها ایجاد مىشود.
احساس اضطراب، دلهره و افسردگى: این مشکلات اگر همراه با مسایل استرسزاى دیگرى در خانواده باشد (مثل تَرک فرزندان از خانه) ممکن است شدیدتر شوند.
اثرات طولانى مدت کاهش استروژن در بدن عبارتند از :
خشکى پوست که باعث ایجاد چین و چروک مىشود.
خشکى واژن و ناراحتى در هنگام مقاربت جنسى که بر اثر نازک شدن جدار رحم ایجاد مىشود.
عفونتهاى ادرارى که بر اثر نازک شدن پیشابراه ایجاد مىشود.
کم شدن استروژن بدن مىتواند باعث افزایش خطر بیماریهاى قلبى و پوکى استخوان گردد.
درمان
درمان جایگزینى هورمون (هورموندرمانى) که به آن اصطلاحاً HRT گفته مىشود، ممکن است باعث برطرف شدن بسیارى از علائمى که در یائسگى ایجاد مىگردد بشود که این کار را با افزایش هورمون استروژن و کاهش هورمون FSHانجام مىدهد.
هورمون درمانى را مىتوان با استفاده از قرص، ایمپلنتهایى که در زیر پوست قرار مىدهند و یا چسبهاى پوستى حاوى هورمون استروژن انجام داد. براى اینکه از هورمون درمانى حداکثر استفاده به عمل بیاید، معمولاً حداقل به مدت پنج سال باید هورمون درمانى طول بکشد. با این حال، استفاده طولانى مدت از هورمون درمانى ممکن است باعث بروز خطراتى نیز بشود که باید در مورد آنها با پزشکتان مشورت نمایید. استفاده از کرمهاى حاوى استروژن که به برطرف نمودن خشکى واژن کمک مىکند و نیز
مصرف داروى کلونیدین که در گُرگرفتگىها باعث تسکین مىشود، از انواع دیگر درمانها مىباشد. بعضى از خانمها از درمانهاى دیگرى مثل هومیوپاتى استفاده مىکنند.
رَوَندِ یائسگى بطور طبیعى بین یک تا پنج سال طول مىکشد و بعد از آن، علائم آن معمولاً برطرف مىگردند.