ریتالین،کاربردها،عوارض و ارتباط ان با کاردرمانی

ریتالین،کاربردها،عوارض و ارتباط ان با کاردرمانی

ریتالین،کاربردها،عوارض و ارتباط ان با کاردرمانی

ریتالین دارویی از دسته آمفتامین ها(متیل فنیدات)است که چند ویژگی شاخص دارند از جمله:از سد خونی_مغزی عبور کرده و سبب افزایش هوشیاری میشوند،بی خوابی،سرخوشی و بی اشتهایی را هم موجب میشوند،جزو داروهای مقلد سیستم سمپاتیک هستند که بر دستگاه های مختلف بدن اثر میگذارند،موجب رها شدن دوپامین و نور اپی نفرین میشوند،بصورت خوراکی مصرف میشوند و براحتی بر cns نفوذ میکنند،مدت اثر طولانی دارند اما خیلی سریع نسبت به دوزهای بعدی دارو،تحمل ایجاد میشود و برای دستیابی به اثرات اولیه باید مقدار مصرف افزایش یابد‌.در کاردرمانی و پزشکی برای درمان نارکولیس،ADHD،افسردگی،رفع خواب الودگی مزمن در افراد میانسال و مزمن مصرف طبی دارد.در بیمارانی با اختلالات سایکوتیک بویژه سایکوز حاد نسبت به مصرف ان درمانگر باید شک کند چون معمولا مصرف میشود.سوء مصرف در دانشجویان و رانندگان و دانش اموزان کنکوری که به دقت و بیداری زیاد نیاز دارند دیده میشود که قرص ریتالین به قرص شب امتحان هم معروف شده است.این دارو این حس به فرد القا میکند پرانرژی است و فاقد خستگی میباشد اما این حس کاذب است و همین کمبود استراحت هم بعدا میتواند منجر به پرخاشگری در فرد شود،همچنین این دارو برای افزایش تمرکز مفید است اما موجب کاهش اضطراب نمیشود و حتی ممکن است در فردی موجب افزایش ان نیز شود.عوارض مصرف دارو:عصبانیت و بی خوابی،حالت تهوع،احساس سرگیجه وسردرد،مشکلات قلبی(اژیتاسیون)و افزایش فشارخون،اعتیاد اور بودن شدید چه روانی چه جسمانی، افزایش خطر اعتیاد به مصرع مواد مخدر خطرناکتر مثل کوکایین و...،بی قراری،گلوکوم،تیک های حرکتی،و در صورت تداوم مصرف مواد و دوزهای بالای دارو و نهایتا ایجاد مسمومیت بدون تجویز پزشک و توصیه درمانگر موجب:علایم اتونوم،اتساع مردمک،ضعف تنفسی،درد قفسه سینه،آریتمی،تشنج،دیستونی،کوما میشود.درمان علایم ان از طرق مختلف صورت میگیرد مثل کاهش تدریجی دوز تا قطع دارو،مصرف داروهای انتی سایکوتیک یا بنزودیازپین ها و در کنار دارودرمانی،انجام تمرینات و فعالیت های تجویز شده توسط کاردرمانکر برای رفع  و بهبود مشکلات تنفسی،تشنج،دیستونی،پرخاشگری و کاهش و کنترل فشار عصبی وارده به فرد و انجام برنامه درمانی طرح ریزی شده برای ترک دارو که ترک ان شامل یک دوره فروریزی(crash)میباشد که موجب بروز مواردی مثل احساس خستگی،بیخوابی یا پرخوابی،افزایش اشتها،داشتن رویاهای ناخوشایند،سردرد،تعریق،گرفتگی عضلات میباشد که طی ۲_۴ روز به اوج میرسند علایم و تا یک هفته ادامه دارند.همچنین علایم افسردگی ممکن است ایجاد شود که میتواند همراه افکار خودکشی باشد که در برنامه کاردرمان راهکارهایی برای کاهش و حتی جلوگیری از شدت علایم و عوارض ناشی از ترک دارو درنظر گرفته میشود مثل کنترل وزن،علایم افسردگی،برنامه حرکتی برای از بین رفتن گرفتگی عضلات و... .
در پایان لازم است به چند نکته مهم راجع به این دارو اشاره شود:
این دارو برای کودکان زیر ۶ سال تجویز نمیشود.به عنوات داروی لاغری مورد استفاده قرار نمیگیرد چون تاثیری بر لاغر شدن ندارد،هر دارویی نیمه عمری دارد که عبارتند از میزان حداکثری دوز دارو موجود در خون که رفنه رفته کاهش میابد.نیمه عمر ریتالین به طور معمول ۲_۷ ساعت میباشد که بسته به مدت زمان مصرف و شرایط افراد مختلف،متفاوت است که در ارزیابی های کاردرمان بررسی میشود زیرا وجود نمیه عمر و عدم اتمام ان هنگام جلسه کاردرمانی لازم است تا درمانگر تشخیص دهد نتایجی داشته است در کنترل علایم یا خیر.