همه میدانیم که نظم نقش مهمی در زندگی ما ایفا می کند. اینکه چقدر در زندگی شخصی و کاری منظم باشیم تاثیر بسزایی در زندگی و پیشرفت ما خواهد داشت. پس لازم است به موقع و قبل از ورود کودک به زندگی اجتماعی ، مفهوم نظم و ترتیب و منظم بودن را برای فرزندمان جا بندازیم. بهترین زمان برای این کار قبل از ورود به دوران مدرسه و زمان پیش دبستانیست. در این مقاله علاوه بر بیان اهمیت نظم ، به راهکارهای آسان و کاربردی نیز پرداخته شده است. با ما همراه باشید...
اهمیت آموزش نظم به کودکان
نظم در هر زمینه ای از زندگی ما مهم است و معنای آن بسیار بیشتر از سازماندهی مادیات است. همچنین به سازماندهی ایده ها و اقدامات ما مربوط می شود.
اینکه یک فرد چقدر منظم و مرتب است فقط به ویژگی های شخصیتی آنها مربوط نمی شود. چون این نیز رفتاری است که می توان آن را آموخت و تمرین کرد. بنابراین، این چیزی است که می‌توانیم به فرزندانمان، هم در خانه و هم در مدرسه آموزش دهیم تا به آنها کمک کنیم تا زندگی بزرگسالی خود را بهتر مدیریت کنند.
مشاهده کنید:
آموزش مهارت های اجتماعی به کودک پیش دبستانی
تعریف نظم
منظور از نظم، قرار گرفتن افراد یا اشیاء در یک فضا، یا وقوع رویدادها در زمان بر اساس قاعده یا معیاری است. بنابراین، فرد منظم کسی است که از دستوری اطاعت می کند. یا به عبارت دیگر کسی که نظم و روش را در اعمال خود حفظ می کند.
نظم مترادف با سازماندهی است. بنابراین، یک فرد منظم قادر به سازماندهی، طبقه بندی، و مرتب کردن چیزها به شیوه ای دقیق و هماهنگ است. در عین حال افراد منظم می توانند در رفتار و افکار خود منظم و روشمند باشند. این به آنها اجازه می دهد تا فعالیت های مشخصی را برای دستیابی به اهداف مختلف انجام دهند.
البته، تا زمانی که به یک وسواس تبدیل نشود، نظم به افراد بالغ‌تر، مسئولیت‌پذیرتر، آگاه‌تر و حتی آزادتر کمک می‌کند. به این دلیل که فردی منظم و سازمان یافته در هر زمینه ای به افراد این امکان را می دهد که:
صرفه جویی در زمان.
باعث میشود مشکلات را پیش بینی کنیم
نگرانی، عدم اطمینان و اضطراب را تحت کنترل داشته باشیم.
استرس کمتری را تجربه کنیم.
کارآمدتر و سازنده تر باشیم.
صرفه جویی در انرژی.
ثبات عاطفی را به دست آوریم.
کارهای روزمره را ساده می کنیم.
ارزش نظم را به فرزندانمان بیاموزیم
مهم است که ارزش نظم را به فرزندانمان بیاموزیم، زیرا همراه با سایر ارزش‌ها، به آنها کمک می‌کند تا مشکلات را به طور مؤثرتری حل کنند. این نه تنها در مورد حال آنها در کودکی بلکه برای آینده آنها، در بزرگسالی نیز صدق می کند.
بنابراین، ما نباید ارزش نظم را با تحمیل به کودکان بیاموزیم. بلکه از طریق فعالیت ها و روتین هایی که به کودکان اجازه می دهد نظم و سازماندهی را درونی کنند. به این ترتیب، آنها یاد می گیرند که نظم را چیزی طبیعی و عادی ببینند. علاوه بر این، کودکان نظم را به عنوان چیزی که برای احساس راحتی با خود و اطرافیانشان ضروری است، درک خواهند کرد.
ما می‌توانیم از منابع مختلف و برنامه‌های فعالیت مدرسه استفاده کنیم که به ما امکان می‌دهد به هدف آموزش ارزش نظم به کودکان دست یابیم.
آموزش ارزش نظم به فرزندانمان مستلزم این است:
هر چیز باید سر جای خود قرار گیرد. به این ترتیب، هنگامی که کودکان یک فعالیت را به پایان می‌رسانند، می‌دانند که باید اسباب‌بازی‌ها، مواد و غیره را کجا بگذارند.
علاوه بر این، معنی دادن به وظیفه ی مرتب کردن چیزها نیز اساسی است. به این ترتیب، کودکان می فهمند که این فقط یک تعهد کسل کننده و بی معنی نیست. آنها باید احساس کنند که منظم بودن به نوعی برای آنها نیز مفید است. کودکان باید این ایده را درونی کنند که سازماندهی به آنها زمان و فضای بیشتری برای لذت بردن می دهد.
10 راه برای آموزش مهارت های خود انضباطی به کودکان
مهم نیست که از کدام نوع نظم و انضباط با فرزند خود استفاده می کنید، هدف نهایی استراتژی فرزندپروری شما باید آموزش خود انضباطی به فرزندتان باشد.
انضباط شخصی به بچه ها کمک می کند رضایت را به تاخیر بیندازند، در برابر وسوسه های ناسالم مقاومت کنند و ناراحتی لازم برای رسیدن به اهداف بلندمدت خود را تحمل کنند. خود انضباطی کلید کمک به بچه ها برای تبدیل شدن به بزرگسالانی مسئولیت پذیر است.
مهم است که به بچه ها مهارت هایی بدهیم که برای ایجاد نظم و انضباط به آنها نیاز دارند و همچنین فرصتی برای تمرین انتخاب خوب دارند.
1. ارائه ساختار و برنامه برای نظم
هر روز یک برنامه مشابه ایجاد کنید تا فرزندتان به این روال عادت کند. وقتی آنها بدانند که قرار است چه کاری انجام دهند، کمتر احتمال دارد که توسط سایر فعالیت ها از مسیر خارج شوند.
یک برنامه صبحگاهی خوب به بچه ها کمک می کند تا بدانند چه زمانی وقت صبحانه خوردن، شانه کردن موهایشان، مسواک زدن و لباس پوشیدن است. یک روال خوب بعد از مدرسه به بچه ها می آموزد که چگونه زمان خود را بین کارهای خانه، تکالیف و فعالیت های سرگرم کننده تقسیم کنند. و یک روال منظم قبل از خواب به بچه ها کمک می کند تا آرام شوند و سریعتر بخوابند.
کارهای روزمره کودکتان را ساده نگه دارید. با تمرین، فرزند شما یاد خواهد گرفت که بدون کمک شما این روال را اجرا کند.
2. دلیل پشت قوانین نظم خود را توضیح دهید
وقتی نوبت به کمک به بچه‌ها می‌رسد که چگونه انتخاب‌های سالمی داشته باشند، یک روش معتبر بهترین است زیرا به بچه‌ها کمک می‌کند تا دلایل قوانین را درک کنند.
به جای اینکه بگویید: «تکلیف خود را اکنون انجام دهید، زیرا من چنین گفتم»، دلیل اصلی این قانون را توضیح دهید.
بگویید: «این انتخاب خوبیست که ابتدا تکالیف خود را انجام دهی و بعداً وقت آزاد داشته باشی، به عنوان پاداشی برای انجام کارت». این به کودک شما کمک می کند تا دلایل اساسی قوانین شما را درک کند. به جای این که به خود بگوید: "مامانم گفت باید این کار را انجام دهم"، فرزند شما متوجه می شود که قوانین در خدمت هدف هستند.
البته، شما نباید سخنرانی های طولانی را شروع کنید که کودکتان را خسته کند. اما توضیح سریع در مورد اینکه چرا فکر می‌کنید برخی انتخاب‌ها مهم هستند، می‌تواند به فرزندتان کمک کند تا انتخاب‌ها را بهتر درک کند.
3. برای آموزش بهتر نظم به کودک،عواقب کارها را بیان کنید
گاهی اوقات، عواقب طبیعی می تواند برخی از بزرگترین درس های زندگی را به شما بدهد. کودکی که مدام فراموش می کند کت یا کاپشن خود را در حین رفتن به مدرسه بردارد، اگر والدین همیشه آن را را به مدرسه تحویل دهند، یاد نمی گیرد. مواجهه با پیامدهای طبیعی رفتارشان (مانند احساس سرما در زمان استراحت) ممکن است به آنها کمک کند دفعه بعد کت خود را بپوشند.
در مواقع دیگر، کودکان به نتایج منطقی نیاز دارند. کودکی که بیش از حد با رایانه مادرش خشن بازی می کند ممکن است یاد بگیرد که وقتی امتیازات رایانه را از دست می دهد مهربان تر باشد. یا کودکی که صبح‌ها برای بیدار شدن مشکل دارد، ممکن است در آن شب به خواب زودتر نیاز داشته باشد.
اجتناب از جنگ قدرت مهم است. تلاش برای وادار کردن فرزندتان به انجام کاری، نظم و انضباط را آموزش نمی دهد.
توضیح دهید اگر فرزندتان انتخاب نامناسبی داشته باشد، پیامدهای منفی آن چه خواهد بود. سپس، اجازه دهید فرزندتان انتخاب کند.
بگویید: "وقتی اسباب بازی های خود را جمع میکنی ، زمان بیشتری برای بازی در بیرون خواهی داشت." اگر آنها قبول نکرد، نتیجه کار را دنبال کنید، اما فریاد نکشید یا سعی نکنید کودک را مجبور به رعایت کنید.
به خاطر داشته باشید که بچه ها باید یاد بگیرند که چگونه به تنهایی با بررسی پیامدهای بالقوه رفتار خود تصمیمات درستی بگیرند.
4. شکل دادن به رفتار یک مرحله در یک زمان برای آموزش بهتر نظم
خود انضباطی فرآیندی است که سال ها طول می کشد تا اصلاح شود. از راهبردهای انضباطی متناسب با سن کودک برای شکل دادن به رفتار او در یک زمان استفاده کنید.
به جای اینکه انتظار داشته باشید یک کودک 6 ساله ناگهان بتواند تمام برنامه صبحگاهی خود را بدون هیچ یادآوری انجام دهد، از نمودار تصویری روی دیوار استفاده کنید که شانه کردن موها، مسواک زدن و لباس پوشیدن را نشان می دهد. حتی می توانید از فرزندتان در حال انجام این فعالیت ها عکس بگیرید و نمودار خود را بسازید.
در صورت لزوم، به کودک خود یادآوری کنید که به نمودار نگاه کند تا زمانی که بتواند بدون نگاه کردن به نمودار، هر کار را به تنهایی انجام دهد. در نهایت، آنها به یادآورهای کمتری نیاز خواهند داشت و اصلاً به نمودار نیاز ندارند.
هر زمانی که فرزندتان مهارت جدیدی را یاد می‌گیرد یا استقلال بیشتری به دست می‌آورد، او را یک گام به جلو ببرید.
5. رفتار خوب را تحسین کنید تا انظباط کودک را گسترش دهید
هر زمان که فرزندتان نظم و انضباط خود را نشان داد، تشویقش کنید. به رفتار خوبی که می خواهید بیشتر ببینید اشاره کنید. به عنوان مثال، به جای این که بگویید: "بسیار خوب است که وقتی عصبانی بودی، برادرت را کتک نزدی"، بگویید: "خوب است که با صحبت کردن مشکلت را حل کنی."
گاهی اوقات رفتار خوب مورد توجه قرار نمی گیرد. تحسین کردن بچه ها برای انتخاب خوب، احتمال تکرار آن رفتار را افزایش می دهد.
وقتی بچه ها کارها را بدون نیاز به یادآوری انجام می دهند، تحسین و تشویق کنید. بگویید، "کارت عالی بود، قبل از اینکه بهت بگویم نشسته ای و تکالیفت را انجام می دهی!" یا "من خیلی افتخار می کنم که امروز تصمیم گرفتی اتاقت را به تنهایی تمیز کنی." حتی گفتن این جمله که «بسیار عالی است که ظرف خود را در سینک ظرفشویی پس از اتمام غذا گذاشتی» می‌تواند کودک را به تکرار این عمل تشویق کند.
6. آموزش مهارت های حل مسئله برای اصلاح موارد انضباطی کودک
مهارت های حل مسئله را آموزش دهید و برای اصلاح مسائل خاص مربوط به خود انضباطی با یکدیگر همکاری کنید. گاهی اوقات، پرسیدن از بچه ها که فکر می کنی چه چیزی مفید است، می تواند به راه حل های خلاقانه منجر شود.
ممکن است یک راه حل نسبتا ساده برای یک مشکل رفتاری وجود داشته باشد. کودکی که برای پوشیدن به موقع لباس مدرسه تلاش می کند، ممکن است از انتخاب لباس خود در شب قبل سود ببرد. تنظیم یک تایمر برای پنج دقیقه نیز ممکن است کمک کننده باشد.
مشکلات پیچیده تر ممکن است نیازمند یک سری مداخلات از نوع آزمون و خطا باشد. نوجوانی که تکالیف خود را انجام نمی دهد، ممکن است قبل از اینکه انگیزه بیشتری برای انجام کارهای خود داشته باشد، به چندین تغییر نیاز داشته باشد. سعی کنید یک امتیاز را حذف کنید. اگر جواب نداد، سعی کنید از آنها بخواهید بعد از مدرسه بمانند تا ببینید آیا می تواند قبل از آمدن به خانه کار خود را انجام دهد.
به تلاش برای راه حل های مختلف ادامه دهید تا زمانی که بتوانید چیزی را بیابید که در عین حال فرزندتان را درگیر این فرآیند کنید.
7. الگوی خود انضباطی باشید
کودکان از طریق تقلید همه چیز را یاد می گیرند. بنابراین، هر اقدامی که در رابطه با نظم و سازماندهی والدین انجام میشود، تأثیر بسزایی در دید فرزندان دارد.
بچه ها با تماشای بزرگسالان بهتر یاد می گیرند. اگر فرزندتان ببیند که شما کار خود را به تعویق انداخته اید یا به جای شستن ظرف ها، تماشای تلویزیون را انتخاب می کنید، عادت های شما را دنبال می کند. الگوبرداری از خودانضباطی را در اولویت قرار دهید.
به مناطقی که ممکن است با نظم و انضباط دست و پنجه نرم کنید توجه کنید و روی آن زمینه ها کار کنید و به فرزندتان بفهمانید که به دنبال بهتر شدن هستید.
8. به رفتار خوب و منضبط پاداش دهید
یک سیستم پاداش می تواند مشکلات رفتاری خاصی را هدف قرار دهد. کودک پیش دبستانی که شب ها برای ماندن در رختخواب خود تلاش می کند ممکن است از نمودار برچسبی یا استیکری(همان برچسب های تشویقی یا صدآفرین) برای ایجاد انگیزه در آنها بیشتر سود ببرد. در مورد یک کودک بزرگتر که برای انجام تکالیف به موقع و انجام کارهای خانه مشکل دارد، ممکن است سیستم تشویق کپنی یا پولی بهتر جواب دهد.
سیستم های پاداش باید کوتاه مدت باشد. زمانی که فرزندتان شروع به کسب نظم و انضباط خود می کند، آنها را حذف کنید.
به خاطر داشته باشید که پاداش های زیادی وجود دارد که هزینه ای ندارند. از امتیازات اضافی مانند زمان وسایل الکترونیکی برای ایجاد انگیزه در فرزندتان برای مسئولیت پذیری بیشتر استفاده کنید.
9. دور انداختن چیزها و تمیز کردن را برای کودک سرگرم کننده کنید.
برای کودکان مهم است که احساس کنند هنوز در حال بازی هستند حتی زمانی که زمان مرتب کردن وسایل است. بنابراین، هنگامی که زمان آن فرا رسید، می توانید از آهنگ ها یا بازی ها استفاده کنید یا این فعالیت را با فعالیت های دیگر مرتبط کنید. به عنوان مثال، مرتب کردن کلاس می تواند آخرین فعالیت قبل از صف کشیدن برای خداحافظی و رفتن به خانه باشد.
10. مشارکت دادن فرزندان در کارهای خانه راهی برای انضباط بیشتر
این یک راه عالی برای آموزش ارزش نظم است. این کار به آنها کمک می‌کند تا سبک ها و روش های خود را ایجاد کنند و همچنین با روال‌های خانواده شما سازگار شوند. علاوه بر این، آنها تعدادی از مهارت های اساسی زندگی، از جمله چیدن تخت خواب، چیدن میز، تا کردن لباس، مسواک زدن و غیره را یاد خواهند گرفت.
یادگیری منظم و منظم بودن باید یک هدف واضح در مورد فعالیت ها باشد. به عنوان مثال، سازماندهی اسباب بازی ها بر اساس اندازه، شکل و رنگ. یا اسباب‌بازی‌ها و موادی را که دوست دارند و بیشتر استفاده می‌کنند در مکانی قرار دهند که دسترسی به آن آسان باشد.