سرطان دهانه رحم

سرطان دهانه رحم

سرطان دهانه رحم (سرطان سرویکس) یکى از شایعترین سرطانهایى است که خانمها دچار آن مى‌شوند. در هر سال حدود 4000 مورد جدید از این بیمارى در بریتانیا شناسایى مى‌شوند. با این حال، سرطان دهانه رحم از معدود سرطانهایى است که مى‌توان با انجام آزمایشهاى دوره‌اى و قبل از بروز علائم، از آن پیشگیرى نمود. سرطان دهانه رحم معمولاً رشد آهسته‌اى دارد.
در مرحله پیش‌سرطانى، سلولهاى دهانه رحم به تدریج از حالت غیر طبیعى خفیف به حالت غیر طبیعى شدید تغییر مى‌یابند که به آن "دیسپلازى دهانه رحم"
گفته مى‌شود. این تغییر سلولها را مى‌توان با استفاده از آزمایش پاپ اِسمیر کشف نمود و قبل از بروز سرطان، آن را درمان نمود.

علل ایجاد سرطان دهانه رحم

علت بروز سرطان دهانه رحم هنوز بدرستى مشخص نشده است، اما شواهدى وجود دارد که نشان مى‌دهد این تغییرات سلولى در دهانه رحم مرتبط با ویروسى به نام ویروس پاپیلوماى انسانى (HPV) مى‌باشد. این ویروس از طریق مقاربت جنسى منتقل مى‌شود و خانمهایى که از سنین پایین‌تر مقاربت جنسى را شروع کرده‌اند و یا اینکه چندین شریک جنسى دارند که از کاندوم نیز استفاده نمى‌کنند در خطر بیشترى در ابتلا به این سرطان هستند. استعمال دخانیات نیز یکى از عوامل خطرزاى بروز سرطان دهانه رحم مى‌باشد. خانمهایى که سیستم ایمنى بدن آنها اشکال دارد و یا اینکه از داروهاى سرکوب کننده سیستم ایمنی استفاده می کنند.
در خطر بیشترى براى ابتلا به این سرطان هستند.

علائم سرطان دهانه رحم

سرطان دهانه رحم همیشه باعث بروز علائم نمى‌شود.
با اینحال، در بعضى از خانمها ممکن است خونریزى‌هاى غیر طبیعى (بخصوص بعد از مقاربت جنسى) ایجاد شود. همچنان که سرطان دهانه رحم پیشرفت مى‌کند، علائم زیر ممکن است بروز نمایند:

ترشح آبکى، خون آلود و با بوى بد از مهبل

دردهاى لگنى

درد در هنگام مقاربت
در صورتى که سرطان دهانه رحم درمان نگردد، این سرطان مى‌تواند به رحم و سپس به غدد لنفاوى موجود در لگن گسترش یابد. در نهایت، ممکن است سرطان دهانه رحم به سایر قسمتهاى بدن مثل کبد و ریه‌ها نیز انتشار بیابد.

نحوه تشخیص سرطان دهانه رحم

اگر پزشک مشکوک شود که خانمى مبتلا به سرطان دهانه رحم مى‌باشد، اقدام به انجام آزمایش پاپ‌اسمیر خواهد کرد. اگر در این آزمایش، سلولهاى سرطانى دیده شود، پزشک ممکن است اقدام به کولپوسکوپى نماید. در کولپوسکوپى، دهانه رحم با استفاده از دستگاه مخصوصى بخوبى با نماى بزرگ دیده مى‌شود و قسمتهاى غیرطبیعى را مى‌توان مشاهده نمود. در هنگام کولپوسکوپى، یک نمونه از بافت دهانه رحم برداشته مى‌شود و براى جستجوى سلولهاى سرطانى در آن، به آزمایشگاه پاتولوژى فرستاده مى‌شود.

اگر سرطان دهانه رحم در خانمى تشخیص داده شد، ممکن است پزشک آزمایشهاى دیگرى درخواست نماید تا ببیند که آیا سرطان به سایر قسمتهاى بدن نیز سرایت
کرده است یا خیر. این آزمایشها مى‌توانند شامل رادیوگرافى از قفسه سینه یا اِم‌آرآى (MRI) از سینه باشند تا وضعیت ریه‌ها مشخص گردند. همچنین سى‌تى‌اسکن از شکم و آزمایشهاى خون انجام مى‌شوند تا عملکرد کبد ارزیابى شود.

درمان سرطان دهانه رحم

بر اساس اینکه سرطان دهانه رحم تا چه مرحله‌اى پیشرفت کرده است و شرایط بیمار چگونه است، درمان آن متفاوت خواهد بود. اگر سرطان فقط محدود به دهانه رحم باشد و بیمار قصد داشته باشد که در آینده بچه‌دار شود، مى‌توان فقط قسمت دچار ضایعه را با عمل جراحى برداشت. اغلب مواقع، عمل جراحى هیسترکتومى انجام مى‌شود و رحم و دهانه رحم با عمل جراحى برداشته مى‌شود. اگر سرطان به رحم گسترش یافته باشد، ممکن است لازم باشد که رحم به همراه لوله‌هاى رحم، تخمدان‌ها، قسمت بالاى مهبل و غدد لنفاوى نزدیک آن برداشته شوند.

در خانمهایى که هنوز یائسه نشده‌اند، در صورت امکان مى‌توان تخمدان‌ها را باقى گذاشت زیرا تخمدان‌ها تولید هورمونهای جنسى مى‌کنند و برداشتن آنها باعث بروز یائسگى زودرس در سنین پایین مى‌شود. اگر سرطان به سایر قسمتهاى بدن گسترش یافته باشد، انجام رادیوتراپى و گاهى اوقات شیمى‌درمانى ممکن است لازم باشد.

اگر سرطان دهانه رحم در مراحل اولیه تشخیص داده شود و درمان گردد، تقریباً تمام خانمهاى مبتلا بطور کامل بهبود خواهند یافت. با اینحال، اگر این سرطان از دهانه رحم به سایر قسمتها گسترش یابد، خیلى خطرناک مى‌شود بطوریکه از هر پنج خانمى که به این وضعیت گرفتار مى‌شود دو نفرشان خواهند مرد.

انجام آزمایش پاپ اسمیر در فواصل زمانى مشخص و بصورت دوره‌اى و درمان سریع سلولهاى غیر طبیعى، باعث کاهش بروز سرطان دهانه رحم در کشورهاى پیشرفته شده است. همچنین به خانمها توصیه مى‌شود که براى کم شدن خطر ابتلاء به سرطان دهانه رحم، از استعمال دخانیات پرهیز نموده و از روشهاى سَد کنندگى در پیشگیرى از باردارى (مثل استفاده از کاندوم) استفاده نمایند.