داروی ملاتونین

ملاتونین یک هورمون طبیعی است که چرخه خواب را مدیریت می کند و نظم می بخشد

 

ملاتونین

Melatonin

ملاتونین چیست؟

برخی از افرادی که از بیماری بیخوابی رنج می برند یا به اختلالات خواب دچار هستند، می توانند مصرف قرص ملاتونین را شروع کنند.

قرص ملاتونین ، یک مکمل غذایی است.

 

ملاتونین، اولین دارو برای درمان بی خوابی است که توسط آکادمی پزشکان خانواده امریکا (AAFP) معرفی شد. این دارو نسبتا امن بوده و کمترین خطر و عارضه جانبی را به همراه دارد.

 

مطالعات درمورد اثربخشی مکمل ملاتونین برای درمان بی خوابی متفاوت بوده است اما نتیجه یک فراتحلیل نشان داد افرادی که قرص ملاتونین مصرف می کردند، به طور متوسط 7 دقیقه زودتر به خواب می رفتند و خواب آنها 8 دقیقه بیشتر به طول می انجامید و حتی کیفیت خواب آنها بهتر از افرادی بود که دارونما را دریافت کردند. دوزهای مصرفی، نتایج و کیفیت مطالعه در بین کارآزمایی ها متفاوت بود.

 

ملاتونین در اصل در دهه‌ی ۱۹۵۰ کشف شد. در آن زمان پژوهشگرانِ یک آزمایشگاه پوست، گمان می‌کردند این ماده نقش مهمی در رنگ پوست دارد. آنها دوز بالایی از این ماده‌ی شیمیایی را مصرف کردند به این امید که پوست‌شان روشن‌تر شود اما همگی خواب‌آلود شدند. چیزی که دانشمندان به آن دست یافتند این بود که ملاتونین هورمونی است که بدن را از شب‌هنگام باخبر می‌سازد. این ماده در غده‌ی صنوبری‌شکلی که در اعماق مغز قرار دارد ساخته می‌شود.

شکل دارویی :قرص های 3 میلی گرم

 

 

وظیفه ملاتونین

وظیفه ملاتونین تنظیم ریتم بدن شما برای مدیریت و کنترل چرخه طبیعی خواب می باشد و به عنوان یک بهبود دهنده خواب و به منظور مبارزه با مشکلاتی مانند بی خوابی استفاده می شود.

 

علاوه بر بهبود خواب، ملاتونین  در عملکرد سیستم ایمنی بدن، فشار خون و میزان سطح کورتیزول نقش دارد. همچنین ملاتونین یک آنتی اکسیدان است که برخی از تحقیقات نشان داده اند که اثرات مهم و چشمگیری بر روی بسیاری از شرایط بهداشتی و سلامتی داشته است.

 

در حقیقت، مطالعات نشان می دهند که ملاتونین ممکن است موجب سلامت چشم شود، علائم افسردگی فصلی را کاهش دهد و حتی از بروز رفلاکس معده جلوگیری کند.

 

نحوه اثر ملاتونین

هورمون ملاتونین وقتی در جریان خون قرار می گیرد مانند یک پیام رسان عمل می کند. در انسان ها و حیواناتی که در طول شب می خوابند این ماده بدن را برای استراحت در شب آماده می کند و به بدن کمک می کند که در شب حالت سکون و آسایش خود را حفظ کند.

 

ملاتونین در انسان ها به دو صورت باعث خواب می شود:

1.در حالت اول تصور می شود که ملاتونین باعث سرکوب قسمت هایی از بدن که بیدار هستند می شود که البته نحوه عملکرد آن کاملا مشخص نیست. همچنین ممکن است ملاتونین باعث پایین آوردن دمای بدن شود که برای خواب ضروری است.

 

2.در حالت دوم ملاتونین سرعت کلی ساعت بدن را تنظیم می کند. دانشمندان دریافتند که افرادی که در ساعات بعد از ظهر ملاتونین گرفته اند فریب خورده و احساس می کنند که دیر وقت است و زود خواب آلود می شوند. همچنین افرادی که دچار پرواز زدگی می شوند و به مناطق دور با ساعت متفاوت سفر می کنند بدن آنها تصور می کند که در یک منطقه زمانی زود هنگام قرار گرفته اند. مصرف ملاتونین برای این گونه افراد می تواند مؤثر باشد.

 

 

دوز قرص ملاتونین

از آنجایی که سازمان غذا و دارو مسئول تنظیم دوز ملاتونین به عنوان یک دارو نیست لذا دوز موثر آن هنوز مشخص نشده است. دوزی که در مطالعات مورد استفاده قرار گرفته از 0.1 تا 10 میلی گرم متغیر بوده که تا 2 ساعت قبل از خواب مصرف می شود. میزان ماندگاری بسته به نوع فرمولاسیون، 1 تا 2 ساعت است.

 

موارد مصرف ملاتونین

ملاتونین یک هورمون طبیعی است که به نظر می رسد عوارض جانبی جزئی دارد. به همین دلیل، محققان آن به عنوان یک مکمل طبیعی در چندین شرایط پزشکی آزمایش کرده اند، از جمله:

 

اختلالات خواب

ملاتونین طبیعی به بدن این امکان را می دهد که زمان خواب را تشخیص دهد. مکمل های ملاتونین در درمان اختلالات خواب نقش موثری دارند.

یک بررسی در سال 2013 نشان داد که ملاتونین به بهبود مدت زمان خواب، کاهش مدت زمان لازم برای شروع خوابیدن و همچنین بهبود کیفیت خواب کمک می کند. در حالی که ممکن است ملاتونین به اندازه داروهای خواب آور موثر نباشد، اما نسبت به داروهای خواب آور عوارض جانبی کمتری دارد.

 

سردرد

ملاتونین می تواند برخی سردردها به ویژه سردردهای میگرنی و خوشه ای را تسکین دهد.

 

سرطان

برخی از مطالعات بالینی سرطان روده بزرگ، پستان، کلیه، مغز و ریه نشان می دهد که مصرف ملاتونین در کنار شیمی درمانی و پرتودرمانی، می تواند برای درمان سرطان مفید و موثر باشد. شواهد موجود نشان می دهد که ملاتونین ممکن است از شروع، تکثیر و پیشرفت سرطان پیشگیری کند. اما با این حال بیماران سرطانی برای استفاده از مکمل ملاتونین در طول دوره درمان خود باید با پزشک خود مشورت کنند.

 

بیماری آلزایمر

سطح ملاتونین با افزایش سن کاهش می یابد. با این حال، این کاهش در افراد مبتلا به آلزایمر بیشتر دیده می شود. مکمل های ملاتونین می تواند در تسکین علائم آلزایمر تا حدودی موثر باشد.

 

وزوز گوش

ملاتونین می تواند علائم وزوز گوش را تا حدودی بهبود ببخشد. این اثر ملاتونین ممکن است به دلیل بهبود اختلالات خواب یا خاصیت آنتی اکسیدانی آن باشد.

 

محافظت در برابر رادیواکتیویته

پرتودرمانی نقش اساسی در معالجه بسیاری از انواع سرطان دارد. اما تا حدودی سمی است و می تواند عوارض جانبی جدی ایجاد کند. بسیاری از عوارض پرتودرمانی ناشی از مواد مضر به نام رادیکال های آزاد می باشد.

ملاتونین یک آنتی اکسیدان است که به مبارزه با اثرات مضر رادیکال های آزاد کمک می کند و خاصیت ضد سرطانی دارد و ممکن است برای بیمارانی که تحت پرتودرمانی قرار می گیرند مفید باشد. اما بیماران باید قبل از مصرف ملاتونین همیشه با یک متخصص انکولوژیست صحبت کنند و مطمئن شوند که مصرف آن در روند درمانی آنها تداخلی ایجاد نکند.

 

تداخلات قرص ملاتونین

بارداری و شیردهی:

مصرف ملاتونین به زنان باردار یا شیرده بدلیل نبود شواهد کافی در مورد ایمن و بی خطر بودن ملاتونین توصیه نمی شود.

بیماران کلیوی:

بدلیل خطر عوارض جانبی ناشی از ناتوانی در دفع ملاتونین، به بیماران کلیوی و دیالیزی توصیه می شود که نسبت به مصرف مکمل ملاتونین احتیاط کنند.

بیماری هپاتیت:

به بیماران با نارسایی کبدی بدلیل ناتوانی در تجزیه ملاتونین توصیه می شود که در مصرف مکمل ملاتونین احتیاط کنند. مطالعات بیشتری در مورد اثرات و مزایای این مکمل موردنیاز است.

بیماری های خودایمن:

به بیماران با بیماری های خودایمنی مثل آرتریت روماتوئید یا پیوند اعضا توصیه می شود که در مصرف مکمل ملاتونین احتیاط کنند.

 

ملاتونین احتمال دارد با دارو های زیر تداخل دارویی ایجاد کند و باعث بروز عوارض جانبی بیشتری شود:

داروهای ضد انعقاد و داروهای ضد پلاکت:

این نوع داروها، گیاهان و مکمل ها باعث کاهش لخته شدن خون می شوند. استفاده از ملاتونین همزمان با آنها ممکن است خطر خونریزی را افزایش دهد.

 

دارو های ضد تشنج:

ملاتونین می تواند اثرات دارو های ضد تشنج در کودکان معلول عصبی را مهار کند.

 

داروهای فشار خون:

ملاتونین فشار خون را در افرادی که داروهای فشار خون مصرف می کنند افزایش می دهد.

 

:depressants CNS

مصرف ملاتونین همراه با این داروها می تواند اثر آرامبخشی را تشدید کند.

 

داروهای دیابت:

ملاتونین می تواند بر میزان قند خون تأثیر بگذارد. برای همین بیماران دیابتی باید در مصرف آن احتیاط کنند.

 

داروهای ضد بارداری:

استفاده از داروهای ضد بارداری با ملاتونین ممکن است اثرات و عوارض جانبی احتمالی ملاتونین را افزایش دهد.

 

فلووکسامین :(Luvox)

فلووکسامین مهارکننده انتخاب مجدد سروتونین می تواند سطح ملاتونین را افزایش داده و باعث خواب آلودگی بیش از حد شود.

 

سرکوب کننده های سیستم ایمنی:

ملاتونین می تواند عملکرد سیستم ایمنی بدن را تحریک کرده و در درمان سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن تداخل ایجاد کند.

 

داروهای کاهش دهنده آستانه تشنج:

مصرف ملاتونین با این داروها ممکن است خطر تشنج را افزایش دهد.

 

عوارض ملاتونین

به طور کلی مصرف قرص های ملاتونین به مقدار کم بی خطراست اما مصرف این قرص در دوز های بیشتر ممکن است باعث بروز سردرد ، سرگیجه ، حالت تهوع و خواب آلودگی شود.

 

علاوه بر این ها این قرص دارای عوارض شدیدتری به شرح زیر می باشد که در صورت مشاهده این علائم باید ختما به پزشک مراجعه کنید:

ایجاد احساس افسردگی کوتاه مدت در فرد ، لرزش خفیف ، اضطراب خفیف ، گرفتگی شکم، تحریک پذیری ، کاهش هوشیاری، سردرگمی ، بد رفتاری، کاهش اشتها، اسهال، درد معده، کابوس، درد مفاصل و یا کمر و افت فشار خون .

 

نکات مهم در مصرف ملاتونین 

در زمان مصرف مکمل های گیاهی از مشورت با پزشک غافل نشوید. همچنین، با یک فرد خبره و آگاه به علوم داروها و درمان های گیاهی مشورت کنید.

 

اگر شما تصمیم به مصرف ملاتونین دارید، حتما طبق دستورالعمل روی پاکت دارو یا طبق توصیه پزشک و یا داروساز عمل کنید. بیش از مقداری که مجاز هستید دارو را مصرف نکنید.

 

استفاده دارو را با پایین ترین دوز شروع کنید البته اگر سابقه مصرف این دارو را نداشته باشید.

 

زمان مصرف ملاتونین پیش از خواب است.

 

اگر بدلیل مسافرت طولانی با هواپیما دچار بی خوابی شده اید و برای درمان اختلال پیش آمده ملاتونین مصرف می کنید زمانی که به مقصد رسیدید پیش از خواب به مدت ۲ الی ۵ روز این دارو را برای رفع اختلال خواب استفاده کنید.

 

اگر ملاتونین را برای درمان مشکلاتی بجز اختلال خواب مصرف می کنید حتما نحوه استفاده آن را از پزشک سوال فرمایید.

 

در صورتی که مقدار مصرفی دارو بهبودی برای شما نداشت یا شرایط را وخیم تر کرد حتما به پزشک مراجعه کنید.

 

از آنجا که ملاتونین می‌تواند باعث خواب‌آلودگی در طول روز شود، تا ۵ ساعت پس از مصرف آن، رانندگی نکنید. از ماشین‌آلات و ابزاری که نیاز به هشیاری دارند نیز استفاده نکنید.

 

تاثیر ملاتونین بر کودکان

بسیاری از والدین از اینکه مکمل های ملاتونین می توانند به خواب رفتن فرزندشان کمک کنند، تعجب می کنند. شواهد خوبی وجود دارد که میتواند این ادعا را ثابت کند. ملاتونین به ویژه در کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی کمبود توجه (ADHD)، اوتیسم و سایر بیماری های عصبی که می تواند توانایی آنها در خوابیدن تحت تأثیر قرار دهد، به کار رود.

 

به عنوان مثال، تجزیه و تحلیل ۳۵ مطالعه در کودکان مبتلا به اوتیسم مشخص کرد که مکمل های ملاتونین به آنها کمک می کرده است که سریع تر به خواب بروند و مدت زمان بیشتری در خواب بمانند. به همین ترتیب، تجزیه و تحلیل ۱۳ مطالعه دیگر نشان داد که کودکان مبتلا به بیماری عصبی، با مصرف کردن ملاتونین، ۲۹ دقیقه سریعتر به خواب می روند و به طور متوسط ۴۸ دقیقه بیشتر می خوابند.

 

شواهد مشابهی از تاثیر ملاتونین در کودکان و نوجوانان سالمی که برای خوابیدن تلاش می کنند، نیز وجود دارد. با این حال، مشکلات مربوط به خواب پیچیده هستند و می توانند از طریق عوامل مختلفی ایجاد شوند. به عنوان مثال، استفاده از دستگاه های تابش نور در اواخر شب می تواند تولید ملاتونین را متوقف کند. در این صورت محدود کردن استفاده از فناوری ها قبل از خواب، می تواند به مسائل و مشکلات خواب کمک کند.

 

در موارد دیگر، یک وضعیت سلامتی ناشناخته ممکن است باعث شود تا کودک شما نتواند بخوابد و یا بیدار بماند. بنابراین بهتر است قبل از دادن مکمل خواب به کودک خود، با پزشک مشورت کنید زیرا پزشک می تواند تحقیقات کاملی را برای رسیدن به ریشه این مشکل انجام دهد.

 

عوارض مصرف ملاتونین برای کودکان

بیشتر مطالعات نشان می دهند که مصرف کوتاه مدت ملاتونین برای کودکانی که دارای عوارض جانبی اندکی و یا حتی بدون عوارض هستند، بی خطر است. با این حال، برخی از کودکان ممکن است علائم و عوارضی از قبیل تهوع، سردرد، شب ادراری، عرق کردن بیش از حد، سرگیجه صبحگاهی، درد شکم و مشکلات بیشتری را تجربه کنند.

 

در حال حاضر، متخصصان بهداشت در مورد اثرات جانبی بلند مدت ملاتونین مطمئن نیستند، چرا که تحقیقات کمی در این زمینه انجام گرفته است. بنابراین، بسیاری از پزشکان، درباره مصرف ملاتونین برای مشکلات خواب در کودکان، محتاطانه عمل می کنند.

 

علاوه بر این، مکمل های ملاتونین توسط اداره غذا و داروی آمریکا (FDA) برای استفاده در کودکان مورد تایید نمی باشد. تا زمانی که تحقیقات درازمدتی در این زمینه صورت نگرفته است،به طور قاطع نمی توان گفت که ملاتونین به طور کامل برای کودکان ایمن و مناسب است. اگر فرزند شما در تلاش برای به خواب رفتن یا خواب ماندن است، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.

 

شرایط نگهداری داروی ملاتونین

• دارو را دور از دسترس کودکان نگه دارید
• دارو را در جایی خشک و خنک و به دور از گرما و تابش نور مستقیم نگه دارید