کودکم مفهوم زمان را نمیداند !

کودکم مفهوم زمان را نمیداند !

●0 تا 2 سال:  "من الان می روم!" 

 دنیای نوزاد تازه متولد شده مجموعه ای  از احساسات ، مناظر ، صداها و بوها است. اگرچه برخی از نوزادان به سرعت به روتین  تغذیه و خوابیدن  عادت میکنند و ان را پیش بینی می کنند ، اما این امر می تواند برای اکثر نوزادان کمی زمان ببرد. 

 حدود شش ماه اول ، شما به کودک کمک می کنید تا از هرج و مرج نجات پیدا کند. فعل و انفعالات مداوم کودک (مانند تغذیه هنگام گرسنگی و آرام شدن هنگام ناراحتی) به نوزادان کمک می کند تا خود را سازمان دهندو زندگی به الگوی قابل پیش بینی تری از افراد ، چیزها و رویدادها تبدیل می شود.  مواردی که هر روز ثابت هستند (مانند شب به دنبال روز و روز به دنبال شب) پایه های درک کودک از زمان هستند.

●3 تا 4 "امروز تولد من است!"
 

مهسا  4 ساله به معلم خود  با اشتیاق فریاد می زند: "امروز روز ویژه من است! روز تولد من است! ما کیک تولدم را در یخچال گذاشتیم و در میان وعده های متفاوت می خوریم و تازه ! شما می دانید؟ ، تولد مریم   بعد از من است ؟چند روز  بعد برای تولد اش  من را به خانه اش دعوت کرده! " 

 کودکان پیش دبستانی در سن "خودمحوری "قرار دارند ،ودر هر وضعیتی تمام توجه شان  به سمت خودشان و فعالیت ها و چیزهایی است که به او ربط دارد !   

در این سن  یعنی کودکان3 و  4 ساله باید تجربه های معنادار زیادی درباره ی  خود ،شخصا  داشته باشند (مانند زمان خواب ، زمان قصه  و...) تا درک واضح تری از ایده های زمانی بدست آورند. 

برای آنها ، مفاهیم زمان در حوادثی مانند جشن تولد و یا شستن دستهایشان قبل از ناهار شکل می گیرد.
 پیروی و درگیر شدن با زنجیره ای  آشنا از روال ها و برنامه ها باعث افزایش آگاهی از زمان آنها در مورد حال ، گذشته و آینده می شود. برای مثال زمانی که کودک مسواک می زند به اون این مفهوم را می رساند که مرحله بعدی داستان قبل از خواب است و بعد می خوابد و بعد فردا می شود !یعنی فعالیت های شخصی اون نشانه هایی از گذر زمان می شود !

□نکته 1:
 تنظیم برنامه های منظم کودکان پیش دبستانی نیز باید این تجربیات را ایجاد کنند!

زیرا زمان برای کودکان خردسال  مفهومی انتزاعی و  غیر ملموس است. به عنوان مثال ، مهسا می تواند نمادهای گذشت زمان را مشاهده کند (کیک های کیک تولد  را با شمع های تولد ، که نشان می دهد یک سال کامل گذشته است و او اکنون یک سال بزرگتر است) ، اما زمان واقعی برای او نامرئی است. 

□نکته 2:در سن سه و چهار سالگی داشتن روتین و روال های مشخص و البته در مواقعی قابل انعطاف به ان ها احساس امنیت می دهد !

 وقتی طبق برنامه روزانه و  یکسان می خوابند  و هر روز لباس می پوشند ، صبحانه می خورند ، به مدرسه می روند ، در بازی گروهی شرکت می کنند  ،به انها احساس امنیت  می دهد !
این امکان برای بزرگسالان وجود دارد که مدت زمان فعالیت خود را تغییر دهند و یا مثلا ترتیب کارها را تغییر دهند اما اگر ترتیب وقایع تغییر کند ، برای کودکان خردسال بسیار گیج کننده می شود. وقتی علی  4 ساله می پرسد: "کی  میریم بیرون بازی می کنیم؟" دانستن اینکه در زندگی روزمره چه "انتظاری" باید داشته باشید ، به او کمک می کند تا پاسخ مادرش را وقتی به علی می گوید ، "درست بعد از خواب" ، درک کند!
پس در این سن کودک در مراحل ابتدایی شناخت زمان است و سعی میکند که اطرافش را از بی نظمی تبدیل به الگوها و مراحل منظم تری در ذهن خود دربیاورد و روز ها را برای خودش مرتب و قابل پیش بینی کند !

●5تا 6 سال :من فردا می روم !

 درک مفهوم زمان برای کودکان 5 و 6 ساله ممکن است دشوار باشد ، زیرا بسیار انتزاعی است. احساس زمان به تدریج در طی روند زندگی در بازه های زمانی مشخص شده توسط "رویدادها "بدست می آید. همانطور که کودکان دنیای افراد و اشیا را تجربه می کنند ، مفهوم  زمان  را هم در زندگی روزمره و همچنین در استفاده از  واژگان یاد میگیرند
 پیوند دادن زمان رویدادها و  کلمات مربوط به دیروز ، امروز و فردا فقط زمانی قابل درک هستند که به یک رویداد یا فعالیت "خاص" مرتبط شوند که مفهوم زمان را ملموس کند. 
در این مرحله از رشد ، کودکان در حال یادگیری هستند که هرچه بیشتر انتزاعات را درک کنند. آنها در حال تعیین زمان با حوادث یا نمادهای قابل تشخیص هستند. 

 استفاده از تقویم های ساده و مشخص در  مهد کودک و کلاس به درک ‌مفهوم زمان به کودکان کمک می کند !بسیاری از از بچه ها حتی در کلاس های بالاتر یعنی دوم ،سوم دبستان هنوز با مفهوم زمان مشکل دادند 
و دلیل این است که بعضی اوقات معلمان فراموش می کنند که روز و تاریخ را با چیزی قابل مشاهده و ملموس برای کودک توضیح دهند !برای درک  این مفهوم( به دلیل انتزاعی بودن آن) باید حداکثر تلاش مربیان ،معلمان و روانشناسان  برروی ساختن تقویم های دیواری ساده و نشانه گزاری روزها و همچنین شرکت دادن کودک در این فعالیت ها باشد !

□نکته :
 آب و هوا یک رویداد کاملاً قابل مشاهده  است که می تواند نماد و نشانه ای برای درک بهتر کودک از زمان باشد !

 کودکان 5و 6 ساله می توانند به یاد بیاورند که دیروز آفتابی بود و امروز ابری است. 

تقویم و نمودار های دست ساز که در آن نقاشی هایی که  بر اساس آب و هوا روزهای متفاوت است ، راهی مناسب برای تجربه دیروز ، امروز و فردا برای کودکان است.